Czym są testy penetracyjne (pentesty)?
Testy penetracyjne, zwane również pentestami, to kontrolowane i symulowane ataki na infrastrukturę IT. Ich celem jest wykrycie potencjalnych podatności w systemach, aplikacjach oraz sieciach.
Pentesty pomagają firmom zidentyfikować słabe punkty, zanim zostaną one wykorzystane przez cyberprzestępców. Proces ten obejmuje zarówno automatyczne, jak i manualne testy, które imitują realne zagrożenia. Regularne testy penetracyjne są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i minimalizacji ryzyka naruszeń danych.
Organizacje nie są przygotowane na ataki
Z badań wynika, że większość firm nadal nie jest w pełni przygotowana na ataki cybernetyczne.
W badaniu Cisco z 2023 roku, aż 60% małych i średnich firm przyznało, że doświadczyło cyberataku w ciągu ostatnich dwóch lat. Co więcej, raport IBM o kosztach naruszenia danych wykazał, że średni koszt jednego naruszenia bezpieczeństwa to 4,45 miliona dolarów. Te dane wyraźnie pokazują, jak poważne konsekwencje może mieć niedostateczne przygotowanie do zagrożeń cybernetycznych.
Każda firma powinna zainwestować w testy penetracyjne
Jednym z najczęstszych błędnych przekonań wśród przedsiębiorstw jest myślenie, że jeśli firma nie działa wyłącznie online, to zagrożenia cybernetyczne jej nie dotyczą. Nic bardziej mylnego.
Przykłady z ostatnich lat wyraźnie pokazują, że nawet firmy z sektorów takich jak opieka zdrowotna, handel detaliczny, logistyka czy produkcja są narażone na cyberataki. Konsekwencje takich incydentów mogą być znacznie bardziej dotkliwe, niż w przypadku firm działających w pełni cyfrowo.
- Ataki na szpitale: W 2021 roku szpitale na całym świecie padły ofiarą ataków ransomware, w których cyberprzestępcy blokowali dostęp do systemów szpitalnych, żądając okupu. W jednym z takich przypadków w Niemczech, pacjentka zmarła. Szpital nie był w stanie udzielić jej pomocy na czas z powodu braku dostępu do danych medycznych.
- Handel detaliczny: W 2020 roku kilka dużych sieci handlowych padło ofiarą ataków DDoS (Distributed Denial of Service), które doprowadziły do paraliżu ich systemów kasowych.
- Logistyka i transport: W 2017 roku Maersk został dotknięty atakiem ransomware, który sparaliżował cały system operacyjny firmy. Uniemożliwiono śledzenie ładunków i koordynację transportów. Koszt odbudowy systemów i strat operacyjnych szacowany był na 300 milionów dolarów.
Testy penetracyjne – narzędzie obrony przed cyberatakami
Testy penetracyjne są kluczowym narzędziem, które pozwala firmom ocenić ich rzeczywistą odporność na zagrożenia zewnętrzne. Dzięki pentestom firma może w sposób kontrolowany sprawdzić, jak jej systemy reagują na próby włamania i jakie są najsłabsze ogniwa w infrastrukturze IT.
Proces ten obejmuje kilka istotnych etapów:
- Rekonesans pasywny – polega na zbieraniu informacji dostępnych publicznie. Pozwala to na zidentyfikowanie potencjalnych słabych punktów w zabezpieczeniach, takich jak błędy w konfiguracji serwerów.
- Skanowanie zasobów zewnętrznych – automatyczne narzędzia skanujące identyfikują otwarte porty i usługi, które mogą być podatne na ataki. Przykładem jest wykrycie przestarzałego oprogramowania, które może zostać wykorzystane przez cyberprzestępców.
- Manualne testy penetracyjne – eksperci sprawdzają podatności aplikacji dostępnych publicznie oraz systemów firmowych, próbując przełamać zabezpieczenia i uzyskać nieautoryzowany dostęp.
Kiedy należy przeprowadzić testy penetracyjne w firmie?
Testy penetracyjne powinny być przeprowadzane regularnie, szczególnie w kluczowych momentach rozwoju firmy lub zmian w infrastrukturze IT. Kiedy jeszcze należy przeprowadzić pentesty w organizacji?
- Po wdrożeniu nowych systemów lub aplikacji
- Po większych aktualizacjach lub zmianach w infrastrukturze
- Po incydencie bezpieczeństwa,
- Przed audytem zgodności.
Ile kosztują testy penetracyjne?
Koszt testów penetracyjnych może się znacznie różnić w zależności od kilku kluczowych czynników, takich jak zakres testów, wielkość infrastruktury IT, poziom skomplikowania systemów, czy rodzaj testowanego środowiska.
Warto jednak pamiętać, jak kosztowne mogą być konsekwencje braku odpowiednich zabezpieczeń. Coraz częściej firmy padają ofiarą ataków ransomware, gdzie kwoty okupu sięgają milionów złotych. Przykładami takich ataków może być atak na brytyjską pocztę w 2023, atak na Lotnicze Pogotwie Ratunkowe w Polsce, gdzie włamywacze zażądali 1,5 miliona złotych okupu czy atak na Polską Grupę Dealerów w sierpniu 2024.
To jednak nie jedyne ryzyko. Naruszenie ochrony danych osobowych może skutkować ogromnymi karami nałożonymi przez regulatorów. Na przykład w Polsce, zgodnie z przepisami RODO, kary mogą wynosić do 20 milionów euro lub 4% rocznego obrotu, co w przypadku dużych firm oznacza grzywny liczone w dziesiątkach milionów złotych.
Przeprowadzenie testów penetracyjnych może jednak pomóc uniknąć tych kosztów, wykazując, że firma podjęła wszelkie niezbędne środki w celu ochrony danych. Dzięki temu możliwe jest nie tylko zwiększenie poziomu bezpieczeństwa, ale również zmniejszenie wysokości potencjalnych kar lub nawet uniknięcie ich nałożenia, co może mieć decydujący wpływ na ocenę działań firmy przez organy nadzoru.
Inwestycja w testy penetracyjne to więc nie tylko zabezpieczenie przed cyberzagrożeniami, ale także strategiczny krok, który może ograniczyć długoterminowe koszty finansowe związane z ewentualnymi naruszeniami danych.
Kto przeprowadza testy penetracyjne?
Testy penetracyjne przeprowadzają wyspecjalizowani eksperci ds. cyberbezpieczeństwa, zwani pentesterami lub inżynierami bezpieczeństwa. Są to specjaliści, którzy posiadają głęboką wiedzę techniczną oraz doświadczenie w zakresie wykrywania podatności i przełamywania zabezpieczeń systemów IT.
Testerzy penetracyjni powinni jak najmniej znać testowane środowisko. Tylko wtedy są w stanie obiektywnie spojrzeć na badany obszar. Dodatkowo pentesterzy powinni nie tylko dobrze orientować się w cyberzagrożeniach, ale również znać najnowsze metody stosowane przez hakerów.
Ocena dojrzałości IT i pentesty dla startupów
Warto również zwrócić uwagę, jak ważne są pentesty i ocena dojrzałości operacyjnej IT dla startupów oraz zarządów na poziomie C-level. Dla startupów, które chcą pozyskać inwestorów, wykazanie się gotowością operacyjną i odpowiednimi zabezpieczeniami jest kluczowe.
Pentesty i ocena dojrzałości IT są także niezwykle istotne dla CEO i CTO. To oni ponoszą odpowiedzialność za ciągłość działania organizacji i za to, aby jej infrastruktura była odporna na zagrożenia. W przypadku incydentów, to właśnie zarząd będzie musiał tłumaczyć się przed inwestorami, mediami i klientami, dlatego proaktywne działania w tym zakresie są absolutnie niezbędne.
Przykłady sukcesów dzięki ocenie dojrzałości operacyjnej IT
SEDIVIO wielokrotnie pomogło firmom zidentyfikować krytyczne luki w zabezpieczeniach i uniknąć poważnych strat finansowych. Przykładem może być firma z branży handlowej, która dzięki przeprowadzonym testom penetracyjnym zapobiegła atakowi na system płatności online. Nasza pomoc uchroniła firmę przed stratami na poziomie kilku milionów dolarów.
Inny przykład to startup z sektora medycznego. Po przeprowadzeniu kompleksowej oceny dojrzałości IT startup zabezpieczył finansowanie od międzynarodowych inwestorów. Proces ten wzmocnił zaufanie inwestorów, którzy dostrzegli, że firma jest przygotowana do skalowania działalności z zachowaniem najwyższych standardów bezpieczeństwa.
Wsparcie dla Twojego biznesu
Ocena dojrzałości operacyjnej IT i regularne testy penetracyjne są kluczowymi elementami efektywnego zarządzania ryzykiem w dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym. Zapewniają nie tylko ochronę przed cyberzagrożeniami, ale także wzmacniają zaufanie inwestorów, klientów oraz partnerów biznesowych.
Niezależnie od tego, czy jesteś startupem, rozwiniętą korporacją, czy działasz w sektorze „offline”, cyberzagrożenia to realne wyzwanie. Odpowiednie zabezpieczenia i działania prewencyjne mogą stanowić o różnicy między sukcesem a poważnymi problemami operacyjnymi.
Jak możemy wesprzeć Twoją firmę w ocenie dojrzałości IT i przeprowadzeniu testów penetracyjnych? Zapraszamy do kontaktu – wspólnie zadbamy o bezpieczeństwo Twojej organizacji.
